Mohon tunggu...
Suyito Basuki
Suyito Basuki Mohon Tunggu... Editor - Menulis untuk pengembangan diri dan advokasi

Pemulung berita yang suka mendaur ulang sehingga lebih bermakna

Selanjutnya

Tutup

Humaniora Pilihan

In Memoriam: Pdt. Em. Drs. Siman Widyatmanta, M.Th, Pejuang Bahasa dan Kebudayaan Jawa itu Telah Tiada

6 Mei 2023   11:22 Diperbarui: 6 Mei 2023   22:51 1626
+
Laporkan Konten
Laporkan Akun
Kompasiana adalah platform blog. Konten ini menjadi tanggung jawab bloger dan tidak mewakili pandangan redaksi Kompas.
Lihat foto
Pdt. Em. Drs. Siman Widyatmanta, M.Th. (Sumber Gambar: dokumen pribadi)

Pak Siman: Pelayanan Jawa itu seperti di Lukas 17:7-10, "...semono uga aku, nek duwe batur ngluku, banjur mulih mangan?  Ora, ngladeni ndarane ndhisik..."  Batur ora perlu dikeki panarima, ya uwis, kuwi pancen gaweane.  Pelayaan menurut saya, mesthine ora ngarep-arep iki lan iku.

Saya: Lalu bagaimana sikap jemaat terhadap pelayanan pendeta seharusnya?

Pak Siman: Lha jemaat harus menghargai pendetanya.  Nek cara ndesa, ya gedhange barang teka neng pendhetane.  Kala emben punika, naminipun arta dhahar.  Pdt GKJ Gondokusuman Jogya ingkang angka kalih, Bapak Darmoatmojo punika nate ngendikan, 'ngko aku nek mati kepengin mati neng mimbar'.  Margi kala rumiyin punika mboten wonten ingkang ngrembag rumah pensiun pendeta.  Ingkang wonten namung griya pesanggrahan, dados namung kenging dipanggeni bapak kalayan ibu saklaminipun gesang, anak-anak sampun mboten nggadhahi hak punapa-punapa. Dados menawi bapak ibu sampun mboten wonten, anake kudu pindhah.  Lha saweg sakpunika kemawon, nembe dipun pikiraken, wong mentas ditahbisake wae, wis mikir rumah pendeta.

Saya: Apakah bahasa Jawa mesti dilestarikan oleh gereja-gereja Jawa?

Pak Siman: Kudune, dan saya mengatakan, benteng terakhir bahasa Jawa ini di gereja.  Lha liyane wis dha entek, neng keluarga wae, wis dha nggunakake bahasa Indonesia, sekolahan ya bahasa Indonesia, di kraton bahasanya juga ora karu-karuan ora kaya  basa sing tak sinaoni. menawa  kraton isih nggunakake basa bagongan, mangga mawon.

Saya: Upaya-upaya apa yang dapat dilakukan oleh gereja, supaya bahasa Jawa dilestarikan?

Pak Siman: Pengalaman saya, setelah saya tidak mengajar di UKDW, bahasa Jawanya pathing gronjal, pasamuwan punika kraos.  Lajeng sami yasa bahasanipun piyambak-piyambak, paraga saking peraga, saengga saking sehingga, sami nJawakaken bahasa Indonesia.  Unsur-unsur yang ada di gereja seperti pendeta, majelis, lan jemaate harusnya mempunyai tanggung Jawab untuk melestarikan bahasa Jawa.

Saya: Bagaimana dengan pengaruh modernisasi?

Pak Siman: Penyerapan bahasa Indonesia, bahasa asing tidak bisa dihindarkan.  Untuk remaja perlu tata krama, wujuding kalbu, lan unggah-ungguh wujud tembung.  Tata krama samangke sampun mboten kantenan.  Kula saking yogya dugi karta sura namung ngadeg cekelan cagak bis. Jane ki ya ana cah enom sing lungguhe katon penak, lha niki klebu tata krama utawa etika.

Selamat jalan Pak Siman, panjenengan akan selalu kami kenang.  Panjenengan itu pejuang bahasa dan kebudayaan yang patut kami jadikan teladan!

HALAMAN :
  1. 1
  2. 2
  3. 3
  4. 4
  5. 5
Mohon tunggu...

Lihat Konten Humaniora Selengkapnya
Lihat Humaniora Selengkapnya
Beri Komentar
Berkomentarlah secara bijaksana dan bertanggung jawab. Komentar sepenuhnya menjadi tanggung jawab komentator seperti diatur dalam UU ITE

Belum ada komentar. Jadilah yang pertama untuk memberikan komentar!
LAPORKAN KONTEN
Alasan
Laporkan Konten
Laporkan Akun