Upacara Tingkeban: Tradisi Jawa Menyambut Calon Bayi
Upacara tingkeban, utawa dikenal uga kanthi jeneng mitoni, iku salah sawijining tradisi budaya Jawa sing dianakake kanggo nyambut kelahiran bayi sing kaping pitu sasi ing kandhutan. Tingkeban asale saka tembung "tingkep" sing tegese nutup, kanthi maksud supaya ibu lan bayi njaga supaya ora ana gangguan nganti tekan wektune lair.
Tujuan lan Makna Tingkeban
Upacara tingkeban nduweni makna sing jero lan religius. Tujuane kanggo njaluk berkah lan perlindungan saka Gusti Allah supaya proses kelahiran bisa lancar lan ibu lan bayi tetep sehat. Miturut kapercayan Jawa, upacara iki uga kanggo nyingkirake pengaruh ala sing bisa ngrusak bayi lan ibune.
Prosesi Upacara Tingkeban
Siraman
Prosesi iki diwiwiti kanthi acara siraman. Siraman iki dianakake kanggo ngresiki calon ibu sacara lahir lan batin. Ibu kang ngandhut disiram nganggo banyu kembang setaman kang wis didoake dening para sesepuh. Biasane, banyu kang digunakake kanggo siraman digawe saka sumber banyu kang dipercaya suci lan kembang-kembang kang arum.
Dodolan Rujak
Sawise siraman, ana prosesi dodolan rujak. Calon ibu dodolan rujak kang digawene dhewe. Iki nduweni makna simbolis minangka lambang urip sing rukun lan harmonis sawise kelahiran bayi. Para tamu kang melu upacara iki bakal tuku rujak kang didol dening calon ibu.
Ngirab Tirta Wening
Prosesi ngirab tirta wening iku upacara njaluk berkah banyu suci kang dipercaya nduweni kekuatan kanggo nglindhungi lan maringi kesehatan kanggo ibu lan bayi.
Sesaji lan Tumpeng
Ing pungkasan upacara, sesaji lan tumpeng diaturake minangka ungkapan rasa syukur lan pangajab berkah. Sesaji iki uga ngemot pirang-pirang panganan tradisional Jawa kang disusun kanthi estetis.
Kesimpulan
Upacara tingkeban iku salah sawijining warisan budaya Jawa kang isih lestari nganti saiki. Kanthi migunakake unsur-unsur tradisional lan spiritual, tingkeban ora mung minangka wujud pangajab berkah, nanging uga minangka upaya njaga lan nglestarekake budaya Jawa kanggo generasi sabanjure.
Baca konten-konten menarik Kompasiana langsung dari smartphone kamu. Follow channel WhatsApp Kompasiana sekarang di sini: https://whatsapp.com/channel/0029VaYjYaL4Spk7WflFYJ2H