Jalma hade (baca: jalma anu hade ) mangrupikeun harepan pikeun saha wae anu sadar kana jati diri salaku manusa. Salami anjeun hirup di dunya ieu, harepan pikeun janten jalma anu hade atanapi anu langkung sae sareng teras-terasan ngusahakeun anu pangsaena masih kabuka. Pangjurung pikeun jadi jalma hade pikeun sarerea bisa dipangaruhan ku hate nurani maranehanana salaku rasa calling pikeun ngalakukeun kahadean, bisa oge dipangaruhan ku pangaweruh anu geus kaala atawa pangalaman maranehanana geus diperlakukeun oge ku jalma sejen.
Narikna, hasil panalungtikan nunjukeun yen sarerea nganggap dirina "jalma hade" leuwih ti kanyataan  (Rachel Hosie, 2017). Janten, upami urang naroskeun sanajan 'penjahat', aya kacenderungan si penjahat ngahukum dirina salaku 'jalma anu had' sanajan dina kabiasaan sapopoena sababaraha kali ngalakukeun kajahatan.
Nyatana, janten jalma anu hade henteu cekap nganggap yen anjeun "jalma anu hade" atanapi ngan ukur hoyong ngalakukeun anu hade, langkung ti eta, janten jalma anu hade hartosna janten jalma anu tanggung jawab. Ku kituna, jalma anu tanggung jawab ka dirina sorangan, jalma sejen, masarakat jeung alam semesta teh, disebatna jalma hade.
Kolot anu hade nyata kolot anu tanggung jawab sareng ngabuktikeun tanggung jawabna salaku kolot pikeun ngadidik sareng nganafkahan budakna. Dokter anu ngagaduhan sareng ngabuktikeun tanggung jawabna pikeun sehat pasienna nyata dokter anu hade. Guru anu tanggung jawab jeung ngabuktikeun tanggung jawabna pikeun ngajar jeung ngadidik murid-muridna nyata guru anu hade.
Dina agama Islam, jalma hade teh jalma anu soleh nyata jalma anu hade amal lahir batinna. Nyaeta, jalma-jalma anu henteu ngan ukur tanggung jawab pikeun dirina sorongan sareng lingkungan di sakurilingna tapi oge mangpaat sareng gaduh hubungan anu kuat sareng iman ka Gusti Allah.Janten, Â kumaha profil jalma anu hade?
Sayyid Bakri bin Sayyid Muhammad Syatha ad-Dimyati (1848-1892) -- pangarang kitab Hasyiah i'anah Al Thalibin -- ngajentrekeun yen jalma soleh (baca: hade) nyaeta jalma anu minuhan hak-hak Allah SWT sareng hak-hak hamba. Ku kituna, jalma anu hade nyaeta jalma anu hade sacara pribadi sareng sosial. Terang jeung tiasa minuhan hak-hakna salaku manusa, warga nagara jeung salaku hamba Allah SWT.
Cirebon, 31 Oktober 2024
Baca konten-konten menarik Kompasiana langsung dari smartphone kamu. Follow channel WhatsApp Kompasiana sekarang di sini: https://whatsapp.com/channel/0029VaYjYaL4Spk7WflFYJ2H