Wadaspitu, mangsa kanem, mangsan rendeng. Ora esuk ora sore presasat sing ana mung udan, udan lan udan. Penthere srengenge sedina-dina mung katon sekeclapan sedurunge kesaput mendung. Sing kaya kuwe mesthi baen marakena wong-wong padha ngresulah. Klambi-klambi sing depe, suluh-suluh sing dejereng, utawane pari sing deteras, kabeh pada suwe garinge. Kuwe baen megin ketambahan hawane wengi sing atis njekut. Akeh sing padha ora betah metu wengi merga wedi mbok masuk angin.
Senajan Wadaspitu pancen panggonan sing lewih dhuwur timbang desa-desa liyane, ningen mangsan rendeng sing biasane hawane kuwe lewih anget malah dadi tambah atise. Dudu atis merga semribide angin, tapi atis merga pancen hawane sing kaya ora adat sabene. Ora mokal angger ana baen wong sing kewengen nggulih bali sekang lelungan nemahi lara mriang merga masuk angin. Kaya dene Kardun.
Kardun sing pegaweyane dadi tukang ojeg agi mriyang, panastis. Ring dina wingi, wengi-wengi njujugna wong aring Pringpagak, bali gedug ngumah wis meh jam siji. Jane tah wis jaketan rapet, ningen meksa megin katisen dadi mriyange. Mulane Kardun neng umah baen, ora pahal ngojeg. Detunggoni sing wadon, Kardun gunane mrekungkung kemulan sarung. Katone nggulih masuk angin madan jahat. Wetenge wis labuh krasa plintar-plintir. "Lodong, kiye tah inyong ndeyan," Kardun ngresulah batine.
***
"Orahan mangkat, Kang... Rika tolih urung patiya kepenak, mbok?" bojone Kardun njajal menging sing lanang. Sore mau sedurunge sendhekala Kardun deundang kepungan slametan sewu dina sedane Ki Santalib bapane Pak Ramun. Nggulih undang-undang kambi njujugi brekat sisan. Mbareng debukak jan ora kaya brekate wong sugih. Isine akeh, lawuhe werna-werna, iwak wedhuse baen seplastik dhewek. Marem pokoke.
"Ora papa, lah. Wis madan entheng ikih kiyeh. Dhasare ya ora kepenak. Brekate wis dejujugna koh inyong ora teka..ya isin lah..mbok ndarani ora ngregani Pak Ramun." Kardun wangsulan kambi bebedan sarung.
"Ya bodhowa lah, ngonoh... Ngko angger kumat aja sambat aring inyong." sing wadon semune madan gela omonge ora degugu.
Temenan, sidane Kardun mangkat kepungan. Ora keri kuplukan, Kardun engkreg njujug aring umahe Pak Ramun.
***
Wong ndesa kuwe gedhe guyube. Mulane neng bale daleme Pak Ramun wong se-RT katon teka kabeh, lungguh sila temata neng gelaran karpet sing katon apik tur ndeyan ya larang pisan. Ngemuti kebecikane Pak Ramun sing wis-wis, kabeh padha temen nggulih ndongakena suwargi Ki Santalib. Ora suwe, let setengah jam baen wis rampung. Tumpeng sing pucuke ana lomboke abang detokna banjuran degempur dedum-dumaken sepiring ewang. Lawuhe janganan werna-werna sisan iwak wedhus sekokohane kaya sing neng brekat mau sore. Rempeyeke, krupuke lan mendowane ora keri. Kabeh padha katon ndilek nggulih ngrahabi sandingane sing ana.
Rampung nggulih mangan, deterusna themal-themil ngrahabi nyamikan. Sinambi dopokan rame-rame, meh kabeh padha udud. Senajan bale kuwe amba, ningen kukuse banget ubleke saking akehe sing padha udud nglepus. Kardun sing agi ora kepenak udud, mung katon beka-beku ngrungokna liyane kandhah. Njagong neng padon dheweke katon pringas-pringis mbuh agi kepriwe.
