Wetonan minangka salah sawijining tradisi kuna ing budaya Jawa sing isih lestari nganti saiki. Wetonan iku cara ngitung dina lahir wong adhedhasar kombinasi dina pasaran lan dina pancawara. Wetonan ora mung digunakake kanggo ngetung umur, nanging uga kanggo nemtokake watak lan peruntungan wong kasebut.
Pengertian Weton
Weton iku kombinasi saka dina-dina ing kalender Jawa, sing nggabungake dina sepekan (Senen, Selasa, Rebo, Kamis, Jemuwah, Setu, lan Minggu) lan dina pasaran (Legi, Pahing, Pon, Wage, lan Kliwon). Kombinasi iki ngasilake 35 weton unik sing dipercaya duwe makna lan pengaruh dhewe-dhewe marang individu sing lair ing weton kasebut.
Sejarah lan Asal-usul
Asal-usul wetonan bisa dilacak saka jaman kerajaan ing Jawa, nalika para raja lan tokoh spiritual nggunakake kalender iki kanggo nemtokake dina sing apik kanggo njupuk keputusan penting. Kalender Jawa iki diciptakake kanthi adhedhasar kombinasi sistem penanggalan Saka saka India lan unsur-unsur lokal budaya Jawa.
Fungsi lan Peran Wetonan
Wetonan nduweni peran penting ing urip saben dinane masyarakat Jawa, ing antarane yaiku:
1. Penentuan Perkawinan: Wetonan sering digunakake kanggo ngitung kecocokan antarane calon manten. Yen weton kedadeyan apik, perkawinan dianggep bakal lancar lan bahagia.
2. Ramalan Nasib: Wetonan uga digunakake kanggo meramal nasib lan peruntungan individu. Ana ahli-ahli weton sing bisa maca lan nerangake makna saka kombinasi weton iki.
3. Tandha Karakter: Wetonan dipercaya bisa nuduhake karakter lan watak dasar wong. Contone, wong sing lair ing weton Kliwon dipercaya duwe sifat wibawa lan kuat ing spiritualitas.
4. Acar-acara Adat: Wetonan uga duwe peran ing pirang-pirang upacara adat Jawa, kaya ruwatan, slametan, lan sesajen.
Wetonan ing Jaman Modern
Ing jaman saiki, wetonan isih lestari lan tetep dihormati dening masyarakat Jawa. Sanadyan teknologi lan cara urip wis akeh owah, akeh wong Jawa sing isih njaga tradisi iki. Wetonan ora mung diwulangake kanthi lisan nanging uga digawe ing bentuk buku lan aplikasi digital, sing ndadekake luwih gampang kanggo generasi anyar kanggo sinau lan ngerteni makna wetonane.
Kesimpulan
Wetonan minangka salah sawijining warisan budaya Jawa sing unik lan sugih makna. Tradisi iki ora mung dadi cara kanggo ngetung dina lahir, nanging uga nduweni peran penting ing macem-macem aspek urip masyarakat Jawa. Nguri-uri lan njaga wetonan iku salah sawijining cara kanggo nglestarekake budaya lan tradisi leluhur sing luhur iki.
Nguri-uri budaya lan tradisi Jawa ora mung dadi tanggung jawab generasi tuwa, nanging uga kudu ditularake marang generasi muda supaya identitas lan kearifan lokal Jawa tetep lestari lan dikenal dening donya.
Baca konten-konten menarik Kompasiana langsung dari smartphone kamu. Follow channel WhatsApp Kompasiana sekarang di sini: https://whatsapp.com/channel/0029VaYjYaL4Spk7WflFYJ2H