Ing saben taun, rakyat Indonesia tansah ngelingi lan ngrayakake dina kamardikan kang diperingati saben tanggal 17 Agustus. Salah sawijining tradisi kang ora tau lali dilakoni yaiku tirakatan. Tirakatan yaiku salah sawijining wujud rasa syukur lan pangajab marang leluhur kang wis ndadekake kamardikan kang bisa dirasakake tekan saiki. Ing tradisi iki, ana sawetara kegiatan kang dilakoni dening masyarakat, kang biasane dianakake ing malem sadurunge tanggal 17 Agustus.
1. Masyarakat ngumpul bareng
Biasane, tirakatan dianakake ing balai desa, mushola, utawa papan panggonan kang bisa nampung akeh warga. Wong-wong pada ngumpul bareng, saka bocah nganti tuwa, nggawa klambi resik lan sopan. Ana suasana guyub rukun lan kersane padha-padha ngurmati sawijining rasa nasionalisme lan persatuan.
2. Doa Bersama
Salah sawijining acara inti saka tirakatan yaiku doa bersama. Wong-wong padha ndedonga marang Gusti Allah, mugi-mugi negara Indonesia tansah tentrem lan rahayu. Doa uga ditujokake marang para pahlawan kang wis gugur nglawan penjajah, supaya roh-roh pahlawan iku oleh panggonan kang pantes ing ngarsane Gusti.
3. Tembang-tembang Tradisional
Ing tengah-tengah acara, tembang-tembang tradisional kerap dipenthasake. Ana sing nembang lagu-lagu perjuangan, lagu kebangsaan, lan tembang-tembang Jawa kang ngemot pitutur luhur. Tembang-tembang iki ora mung nglipur, nanging uga ngemutake semangat nasionalisme lan rasa tresna marang tanah air.
4. Pidhato lan Ceramah
Kepala desa utawa tokoh masyarakat bakal nyawisake pidhato utawa ceramah kang ngemot pitutur, sejarah perjuangan bangsa, lan ajakan supaya tetep semangat ngisi kamardikan kanthi tumindak positif. Pidhato iki dadi semangat lan inspirasi kanggo masyarakat supaya luwih ngerti lan mangerteni makna kamardikan.
5. Syukuran lan Kenduri
Sawise acara doa lan tembang-tembang, ana acara syukuran lan kenduri. Warga padha nggawa sega tumpeng, jajan pasar, lan panganan tradisional liyane. Panganan iki banjur dipangan bareng-bareng minangka wujud rasa syukur lan kebersamaan.
6. Renungan Malam
Renungan malam yaiku acara kang paling penting lan khidmat ing tirakatan. Ing kene, warga bakal mantepake ati kanggo ngelingi jasa-jasa pahlawan lan perjuangan bangsa. Suasana renungan iki biasane sepi lan penuh hikmat, nglewati pasrah lan rasa syukur marang kamardikan bangsa.
Tirakatan sakdurunge 17 Agustus iki ora mung dadi acara rutin tahunan, nanging uga minangka wujud nyata rasa syukur, rasa tresna lan rasa nasionalisme marang tanah air Indonesia. Ing saben doa, tembang, lan langkah-langkah ing tirakatan, terkandung pengharapan supaya negara iki tansah ayem tentrem, makmur, lan jaya ing salawas-lawase. Mugi-mugi tradisi iki tansah lestari lan bisa diwarisake marang generasi sabanjure.
Baca konten-konten menarik Kompasiana langsung dari smartphone kamu. Follow channel WhatsApp Kompasiana sekarang di sini: https://whatsapp.com/channel/0029VaYjYaL4Spk7WflFYJ2H