Tradisi suronan

Istilah suro sing wis suwe dikenal masyarakat Indonesia mligine wong Jawa asale saka tembung 'ashura (Arab) sing artine kaping sepuluh (tegese tanggal 10 ing sasi suro). Istilah iki banjur digunakake minangka wulan wiwitan kanggo petungan ing takwim basa Jawa. Dene ing Islam, istilah suro, sing dimangerteni mayoritas masyarakat Islam, yaiku wulan Muharram. Muharram minangka wulan sing wis dikenal wiwit sadurunge Islam. Banjur wiwit jaman Nabi nganti Umar Ibnu Khattab resmi ditetepake minangka kalender Islam permanen.

Nanging asring kita ndeleng keanehan ing bebaya saben wulan. Akeh kapercayan sing dongeng, mitos lan ora rasional. Ing wayah bengi tanggal 1 Suro, contone, wong-wong padha ngumpul kanggo ngunjungi papan-papan sing dianggep keramat lan keramat. Ana sing teka ing kuburan lan ngobong menyan, njaluk bandha, njaluk rejeki akeh, njaluk dodolan barang, njaluk cepet maju karir, njaluk cepet golek jodho. Ana sing teka menyang segara kanthi mbuwang panganan utawa endhas sesajen (kebo) sing dianggep sedekah menyang segara. Semono uga ing Seduda (jenenge papan rekreasi ing tlatah Nganjuk), upamane saben tanggal 15 Muharam akeh para mudha teka ing papan kono. Dheweke percaya yen sapa sing adus ing tanggal kasebut bakal tetep enom lan umure dawa. Kajaba iku, ing sasi iku uga akeh tradhisi ngumbah keris. Malah ing Gunung Kemukus ing Sragen, Jawa Tengah, ana sawijine legenda, sapa wae sing pengin jodho kudu laku jina ing papan kono.

Wonten ing wulan Muharram, Gusti Allah ugi mbikak kanugrahanipun kanthi wiyar, saengga manungsa dipunsengkuyung supados saingan anggenipun pikantuk rahmat wau. Nanging sayange, akeh sing ora ngerti kedadeyan kasebut. Dheweke pancen nggawe akeh penyimpangan ing wulan kasebut. Padha uga ora bisa ngerti tembung wicaksana saka leluhur kita. Ukara adus mung siji suro uga ora dimangerteni. Dadi apa tegese adus?

Adus tegese ngresiki lan ngresiki rereget utawa najis. Tegese pratandha yen ing malem 1 Suro, manungsa kudu nyucikake awake saka sakabehe dosa lan tumindak ala kanthi nyuwun magfirah marang Allah kang Maha Pangapura. Banjur urip anyar kanthi langkah-langkah sing luwih positif lan semangat anyar uga.