Alloh S.W.T. Ngadawuh:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنظُرْ نَفْسٌ مَّا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ (ألحشر: 18)
“Yeuh jalma-jalma nu ariman ! masing taqwa ka Alloh sarta saban jalma kudu nengetan naon-naon anu geus ditataharkeun pikeun jaga; jeung masing taqwa ka Alloh, lantaran saéstuna Alloh Maha Uninga kana saniskara anu ku maranéh dipilampah” (Al-Hasyr : 18)
Sunan Gunung Djati-Kataqwaan mangrupakeun alat ukur Alloh swt dina nganiléy hiji jalma ngeunaan mulya henteuna hiji hamba di payuneun Manten-Na. Kataqwaan mangrupakeun hiji wasiyat Alloh swt oge wasiyat para Nabi sareng Rasul ka Umatna. Kataqwaan hiji bekel nu panghadé-panghadéna pikeun hiji jalma dina raraga tatahar nyanghareupan kahirupan abadi jaga di akhérat. Ogé kataqwaan mangrupakeun hiji konci pikeun muka lawang karidhoan Manten-Na. Tur kataqwaan téh nu kacida diwanti-wantina ku Kanjeng Nabi Muhammad saw. ka umatna.
Kacarioskeun dina hiji katerangan aya nu Namina Shohabat Abu Dzar ra. anu sajarah kahirupan anjeunna tos seueur di sebat-sebat dina mangpirang-pirang kitab. Anjeunna lebet ka Islam nalika Rosululloh saw. masih aya di Nagri Makkah teuacan hijrah ka Yatsrib (Madinah). Kantos Rosululloh saw. miwarang ka Shohabat Abu Dzar ra. pikeun mulang ka kaumna, tapi Abu Dzar ra mugen, malah nguatkeun tekad pikeun salamina sasarengan sareng Rosululloh saw. Bari mutuskeun moal mulang ka tengah-tengah kaumna. Ku hal kitu, ogé ku ningali kuatna tekad ti Shohabat Abu Dzar ra. Maka kanjeng Nabi Muhammad saw. Ngadawuh:
عَنْ أَبِيْ ذَرٍّ جُنْدُبِ بْنِ جُنَادَةَ وَأَبِيْ عَبْدِالرَّحْمَنِ مُعَاذِ بْنِ جَبَلٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُمَا عَنْ رَسُوْلِ اللهِ صَلَّى الله ُعَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ ” اِتَّقِ اللهَ حَيْثُمَا كُنْتَ , وَأَتْبِعِ السَّيِّئَةَ الْحَسَنَةَ تَمْحُهَا وَخَالِقِ النَّاسَ بِخُلُقٍ حَسَنٍ (رَوَاه التِّرْمِذِيْ , وَقَالَ : حَدِيْثٌ حَسَنٌ وَفِيْ بَعْضِ النُّسَخِ : حَسَنٌ صَحِيْحٌ)
Ti Abu Dzar Jundub bin Junadah sareng Abu ‘Abdurrahman, Mu’adz bin Jabal radhiyallahu ‘anhuma, ti Rasululloh Shallallahu ‘alaihi wa Sallam, Anjeunna Ngadawuh: : “Masing taqwa ka Alloh di mana baé anjeun ayana jeung prak tuturkeun hiji pagawéan dosa téh ku pagawéan kahadean, tanwande éta pagawéan kahadean téh bakal ngaleburkeun pagawéan dosa, jeung prak campur gaul jeung manusa kalayan akhlak nu hadé”.(H.R. At-Tirmidzi, anjeunna nyarios: Ieu Hadits téh hasan, dina lafadz nu sanés anjeuna nyarios ieu hadits téh darajatna hasan bari shohéh).
Imam Abdurrahman As-Sa’di ra. nyarios, yén Hadits ieu téh kacida agungna. Sabab, dina Hadits ieu, Rosululloh saw. Ngumpulkeun antara hak Alloh swt. jeung hak para hamba Alloh swt. Anapon hak Alloh swt nu jadi kawajiban para hamba pikeun ngalaksanakeunana, nyaéta kudu nancebkeun rasa taqwa ka Alloh swt. dina dirina si éta hamba, kalayan taqwa anu sabener-benerna. Maranéhna kudu sieun kana bebendon sareng siksaan Alloh swt. ku cara maranéhna ngajauhan sagala bentuk pagawéan nu dilarang ku Alloh swt. Taqwa ogé mangrupakeun wasiyat Alloh swt. ka kaum-kaum baheula tug dugi ka umatna Kanjeng Nabi Muhammad saw. Salian éta ogé, taqwa téh mangrupakeun wasiyatna para Nabi sareng Rosul ka umatna. Sabab, satiap Rosul pasti bakal nyarita ka umatna: “Ibadah anjeun kabéh ka Alloh, jeung masing taqwa anjeun kabéh ka Manten-Na.
Dina Matan (eusi) hadits di luhur ngauningakeun tilu pesen Kanjeng Nabi saw. Khususna ka Abu Dzar ra. umumna ka urang sadayana. Tilu hal éta téh nyaéta:
Nu Kahiji, ” اِتَّقِ اللهَ حَيْثُمَا كُنْتَ” (Masing taqwa ka Alloh di mana baé anjeun ayana), Imam An-Nawawy ra. Ngajelaskeun yén maksud tina: “Masing taqwa ka Alloh di mana baé anjeun ayana”, nyaéta takwa ka Alloh dina tingkah kaayaan urang keur aya dimana baé, hartina boh nalika urang keur sosorangan, ogé keur ramé dihareupeun jalma loba. Salah sahiji hal nu bisa ngabantu urang nancebkeun rasa taqwa ka Alloh swt., nyaéta ku jalan urang numuwuhkeun kasadaran yén salamina Alloh swt. ningali tur nengetan ogé ngawaskeun ka urang sadayana dina sagala kaayaan. Sakumaha Dawuhan Alloh swt dina Qur’an Surat Al-Mujadillah ayat 7:
….مَا يَكُونُ مِن نَّجْوَى ثَلَاثَةٍ إِلَّا هُوَ رَابِعُهُمْ …(ألمجادلة: 7)