Lihat ke Halaman Asli

Kekayaan Luhur Warisan Leluhur

Diperbarui: 14 Agustus 2024   08:31

Kompasiana adalah platform blog. Konten ini menjadi tanggung jawab bloger dan tidak mewakili pandangan redaksi Kompas.

Ilmu Sosbud dan Agama. Sumber ilustrasi: PEXELS

Kabudayan iku sawijining warisan luhur kang ngandhut nilai-nilai lan tradhisi saka leluhur. Ing saben tlatah ing Nusantara iki, kabudayan duwe ciri khas dhewe-dhewe, sing dadi cermin saka identitas lan jati dhiri masyarakat ing saben daerah. Ora mung ing bab kesenian lan adat istiadat, nanging uga nglibatake sistem sosial, kepercayaan, lan nilai-nilai moral sing dijaga lan dilestarikake nganti tekan saiki.

Kabudayan Jawa, minangka salah sawijining kabudayan gedh ing Nusantara, nduwni pengaruh kang wigati ora mung kanggo wong Jawa dhw, nanging uga kanggo kabudayan liya ing Indonesia. Ing kabudayan Jawa, ajaran luhur sing dianggep penting banget yaiku *gotong royong*, *tepa slira*, lan *andhap asor*. Nilai-nilai iki ngedhikak kahanan sosial sing harmonis, ing ngendi saben wong bisa urip bebarengan kanthi rukun lan tentrem.

**Seni Budaya Jawa**

Salah sawijining wujud kabudayan Jawa sing misuwur yaiku seni budaya. Seni tari, musik gamelan, wayang, lan batik minangka conto-conto seni budaya Jawa sing wis kondhang nganti mancanegara. Wayang kulit, kanthi cerita-cerita saka epos Mahabharata lan Ramayana, wis suwe dadi tontonan lan tuntunan kanggo masyarakat Jawa. Wayang ora mung minangka hiburan, nanging uga minangka media kanggo nyebarake ajaran moral lan nilai-nilai kehidupan.

Batik Jawa, kanthi motif-motif sing kental karo makna filosofi, uga nggambarake kekayaan kabudayan Jawa. Batik ora mung minangka sandhangan, nanging uga minangka lambang status sosial lan makna spiritual sing adoh tekan jero. Saben motif batik nduwni arti lan cerito dhw-dhw, sing nggambarake pengarep-arep, do'a, lan harapan sing luhur.

**Adat Istiadat lan Kepercayaan**

Adat istiadat lan upacara adat uga nduwni peran penting ing kabudayan Jawa. Upacara adat kayata *slametan*, *nyadran*, lan *mitoni* isih lestari nganti saiki. Upacara-upacara iki dilakoni kanthi tujuan kanggo njaga hubungan antara manungsa karo Sang Pencipta, karo leluhur, lan karo alam semesta. Masyarakat Jawa percaya yn keseimbangan kudu dijaga ing saben aspek urip supaya tentrem lan rahayu.

Kepercayaan Jawa uga dikenal kanthi konsep *kebatinan*, sing ngandhut ajaran supaya urip kanthi harmonis, ora mung kanthi sesama manungsa nanging uga karo alam. Ajaran kebatinan iki sering digandhengake karo sesanti *manunggaling kawula lan Gusti*, sing ngandhut makna yn manungsa kudu nyawiji karo Tuhan ing urip lan laku.

**Penting Nguri-uri Kabudayan**

Ing jaman modhren iki, nguri-uri kabudayan dadi tanggung jawab bebarengan. Kabudayan ora mung kanggo dianggep minangka peninggalan lawas sing kudu dijaga, nanging uga kudu diapresiasi lan dilestarikake kanthi inovasi sing relevan karo perkembangan jaman. Nguri-uri kabudayan ora mung karo njaga fisik warisan budaya, nanging uga karo ngetrapake nilai-nilai luhur ing urip saben dinane.

Masyarakat Jawa kudu terus nguri-uri lan ngguri-uri kabudayan Jawa supaya tetep lestari lan ora ilang dening perkembangan jaman. Generasi mudha duwe peran penting kanggo njaga lan ngelestarekake kabudayan iki, kanthi cara sinau, ngetrapake, lan ngrembakaake kanthi kreatif lan inovatif. Kanthi mangkono, kabudayan Jawa ora mung dadi kenangan sejarah, nanging uga dadi identitas sing kuwat lan lestari ing masa depan.

Halaman Selanjutnya


BERI NILAI

Bagaimana reaksi Anda tentang artikel ini?

BERI KOMENTAR

Kirim

Konten Terkait


Video Pilihan

Terpopuler

Nilai Tertinggi

Feature Article

Terbaru

Headline