Lihat ke Halaman Asli

Pralambang Ranggawarsita: Bejo sing Eling lan Waspada

Diperbarui: 24 Juni 2015   19:09

Kompasiana adalah platform blog. Konten ini menjadi tanggung jawab bloger dan tidak mewakili pandangan redaksi Kompas.

Gadget. Sumber ilustrasi: PEXELS/ThisIsEngineering

Ramalan Jayabaya tentang kepemimpinan masa depan Nusantara yang ditulis Pujangga Ranggawarsita. Pralambang ramal yang disampaikan Rangawarsita menyinggung keadaan bangsanya yang suatu ketika akan mengalami transvaluasi nilai-nilai. Sejumlah pralambang yang dikemukakan Ranggawarsita adalah:

1. Tiyang asor wonten nginggil

Terjemah bebas: Orang rendah (wong cilik, rakyat jelata) ada di atas (berkuasa)

2. Tiyang inggil dados asor

Terjemah bebas: Orang tinggi (orang kaya, status sosial tinggi) jadi berada di bawah (tidak berkuasa, pegawai rendahan)

3. Tiyang sugih dados melarat

Terjemah bebas: Orang kaya jadi orang miskin

4. Tiyang melarat dados sugih

Terjemah bebas: Orang miskin jadi orang kaya

5. Wong bener thenger-thenger

Terjemah bebas: Orang yang benar termangu-mangu merasa kepayahan/kesusahan tak bisa berbuat apa-apa

6. Wong salah bungah-bungah

Terjemah bebas: Orang salah merasa senang/gembira ria

7. Wong apik ditampik-tampik

Terjemah bebas: Orang baik ditolak ditampik (diusir-usir atau diping-pong)

8. Wong jahat munggah pangkat;

Terjemah bebas: orang jahat naik pangkat/derajat

9. Wong agung kesrimpung

Terjemah: Orang yang mulia dilecehkan

10. Wong ala kepuja

Terjemah bebas: orang jelek dipuja-puji

11. Wong wadon ilang kawirangane

Terjemah bebas: Wanita hilang rasa malunya

12. Wong lanang ilang kaprawirane;

Terjemah bebas:  pria hilang kemampuan kepemimpinnya

13. Akeh wong lanang ora duwe bojo

Terjemah bebas: Banyak pria tidak mau beristri

14. Akeh wong wadon ora setya marang bojone

Terjemah bebas: banyak wanita tidak setia/ingkar kepada suaminya

15. Akeh ibu ngedol anake

Terjemah bebas: Banyak ibu menjual anaknya

16. Akeh wong wadon ngedol awake

Terjemah bebas: Banyak wanita menjual diri/tubuhnya

17. Wong wadon nunggang jaran

Terjemah bebas: Wanita naik/menunggang kuda (kuda bisa sebagai perumpaan: sesuatu yang tinggi, bisa jabatan, kekayaan, dsb. Artinya banyak wanita jadi pejabat/pemimpin) atau arti sesungguhnya yakni banyak wanita sekarang yang naik/menunggang kuda dalam perlombaan, dsb.

18. Wong lanang nunggang dingklik

Terjemah bebas: pria naik kursi dingklik (kursi kecil pendek, sebagai perumpaaan: sesuatu yang rendahan, bisa jabatan, kekayaan, dsb). Artinya: pria memiliki jabatan rendahan.

19. Akeh wong adol ilmu

Terjemah bebas: Banyak orang menjual ilmu

20. Akeh wong ngaku-ngaku jabane putih jerone udu

Terjemah bebas: Banyak orang mengaku-aku kulit luarnya baik, tetapi ternyata hatinya bukan seperti itu, berarti hatinya jelek.

21. Akeh udan salah mangsa

Terjemah bebas: Banyak hujan tidak tepat musimnya

22. Akeh prawan tuwa

Terjemah bebas: Bnayak perawan tua

23. Akeh rondho nglairake anak

Terjemah bebas: Banyak janda yang melahirkan anak

24. Akeh jabang bayi goleki bapake

Terjemah bebas: Banyak bayi mencari ayahnya

25. Akeh sing nentang agomo

Terjemah bebas: Banyak orang yang mementang agama

26. Perikamanungsan tansaya ilang

Terjemah bebas: Perikemanusiaan semakin hilang

27. Omah suci dibenci

Terjemah bebas: Rumah suci (ibadah, baik) justru dibenci/dijauhi

28. Omah ala tansa dipuja

Terjemah bebas: rumah maksiat justru semakin disenangi/dipuja-puji

29. Wong wadon lacur ing endi-endi

Terjemah bebas:  Wanita melacur/berzina di mana-mana

30. Akeh laknat akeh pengkhianat

Terjemah bebas: Banyak laknat banyak pengkhianat

31. Akeh anak mangan bapak

Terjemah bebas: Banyak anak menjelekkan/bertengkar/bermusuhan dengan ayahnya

32. Akeh sedulur mangan sedulur

Terjemah bebas: Banyak saudara menjelekkan/bertengkar/bermusuhan dengan saudaranya

33. Konco dadi mungsuh

Terjemah bebas: Teman/sahabat jadi musuh (kawan jadi lawan)

34. Guru dadi satru

Terjemah bebas: Guru jadi musuh

35. Tangga padha curiga

Terjemah bebas: Tetangga saling curiga

36. Wong salah dianggep bener

Terjemah bebas: Orang salah dianggap benar

37. Pengkhianat saya nikmat

Terjemah bebas: Pengkhianat semakin merasakan kenikmatan

38. Durjana saya sampurna

Terjemah bebas: Durjana/kejahatan semakin sempurna

39. Wong lugu kablenggu

Terjemah bebas: Orang yang lugu/polos terbelenggu

40. Sing curang garang

Terjemah bebas: Yang curang berkuasa

41. Sing jujur kojur

Terjemah bebas: Yang jujur sengsara

42. Akeh barang haram

Terjemah bebas: Banyak barang/beda-benda haram

43. Akeh anak haram

Terjemah bebas: Banyak anak haram

44. Wong golek pangan kaya gabah diinteri

Terjemah bebas: Orang mencari rizki ibarat ditampi. Ditampi: gabah di tampah (sebuah wadah berbentuk lingkaran) digoyang-goyang memutar.

45. Sing kebat kliwat

Terjemah bebas: Yang tangkas lepas

46. Sing telat sambat

Terjemah bebas: Yang terlanjur menggerutu

47. Sing anggak ketungkak

Terjemah bebas: Yang congkak terbentur

48. Sing wedi mati

Terjemah bebas: Yang takut mati

49. Ratu ora netepi janji musnah kekuwasaane

Terjemah bebas: ratu/raja/pemimpin/pejabat ingkar janji, hilang wibawanya

50. Akeh omah ing dhuwur jaran

Terjemah bebas: Banyak rumah di panggung kuda

51. Wong mangan wong

Terjemah bebas: Orang makan/mengeksploitasi sesamanya

52. Wong Jawa kari separo

Terjemah bebas: Orang Jawa tinggal setengah

53. Landa-Cina kari sejodho

Terjemah bebas: Belanda-Cina tinggal sepasang

54. Bejane sing lali, bejane sing eling

Terjemah bebas: Beruntunglah si lupa, beruntunglah si sadar

55. Nanging sa'beja-bejane sing lali

Terjemah bebas: Tapi betapapun beruntung si lupa

56. Isih beja sing eling lan waspada

Terjemah bebas: Masih lebih beruntung si sadar dan waspada

(sumber: buku Sufi nDeso vs. Wahabi Kota dan Ramalan Jayabaya)

+++

Pralambang-pralambang tersebut banyak yang jadi relitas sekarang ini.




BERI NILAI

Bagaimana reaksi Anda tentang artikel ini?

BERI KOMENTAR

Kirim

Konten Terkait


Video Pilihan

Terpopuler

Nilai Tertinggi

Feature Article

Terbaru

Headline