Neraskeun Patarosan: Ageman Sunda

@Agus Wirabudiman: Ajengan, hatur nuhun ku sim kuring parantos diaos seratan dina blog salira (http://sukapura.wordpress.com/2008/06/30/agama-sunda/ & http://sukapura.wordpress.com/2008/06/30/agama-sunda-ii/).

Dibulak balik. Ngan nya kitu sakedah Pangersa ngadamel ringkasan anu teges, sanes guaran anu luluncatan kadieu kadieu. Hapunten pisan kuring mah bodo pisan. Hapunten basana kirang merenah. Maklum kuring nuju diajar dina basa Sunda. Saurna dina basa Sunda mah egaliter, hehehe.

Simpulan anu ku sim kuring dipahami tina seratan Pangersa Ajengan Agus Wirabudiman mah nyaeta:

1.Agama Sunda nyaeta ageman tersendiri: abdi kirang ngartos ti mana jeung saha anu mimitian eta nyebatkeun aya agamen Sunda bisa jadi ngan ukur refleksi salah sa urang urang Sunda teras bae diangkeun ageman?

2.Kitu oge perkawis Nabi anu diduga aya anu diturunkeun di Tatar Sunda, kinten2 saha namina? urang mana? naon ukuranna sareng buktosna manehna tiasa disebat Nabi?

3.Tuhan-na sami sareng anu disembah ka sakabeh manusa anu beragama (mugi dijelaskan konsep teologina: naha monotheis, politheis, atanapi nu sejenna).

4.Kitab sucina: alam semesta katur diri manusa. Ieu mah sarua jeung kajian filsafat jeung Islam oge gaduh nu kitu mah. Hese kahartina mun kitu kitabsucina, standarna diri nyalira jeung hukum kamanusaan. Euweuh otoritasnya anu tiasa negeskeun standar dina rujukan agemanna? Jigana raja katut para pepentol agama anu aya di karajaan anu aya di tatar sunda anu negeskeun atawa nyepeng otoritas. Tapi langkung kiat raja mun kitu mah. Kitu deui perkawis ajaran2na, ngan mangrupa renungan tina kahirupan jeung alam. Nu kitu mah katinggal teu lebet ageman Sunda atawa ti nagari sejenna oge biasana gaduh: kearifan lokal. Biasana sok sami. Janten teu aya anu khas. Ngan pedah “basa” hungkul. Janten anu tiasa diagulkeun yen eta anu tiasa ngabuktoskeun ageman karuhun atanapi aseli lokal?

5.Punten pisan Ajengan, manawi tiasa teras masihan wejangan sareng pituduh anu teges. Ari ngan ukur guaran anu nginjem tina ajaran anu ageus aya mah henteu katinggal aselina. Komo deui mun dihubung2keun sareng ageman Islam mah. Pan jelas Islam mah islam anu panungtung sarta nyampurnakeun ageman2 anu kapungkur.Insya Allah bade diaosan deui, eta oge mun nuju rineh.